Η Κεφαλονιά ανακαινίζεται… στο κέντρο της Αθήνας!
του Γεώργιου Κακή Κωνσταντινάτου
Παναγής Βαλλιάνος!
Κεφαλονίτης Εθνικός Ευεργέτης, από τις Κεραμειές Λειβαθούς. Ο ανδριάντας του μπροστά από την Εθνική Βιβλιοθήκη - ένα από τα έργα της προσφοράς του - φτιαγμένος από τον Κεφαλονίτη γλύπτη Γεώργιο Μπονάνο από το Βουνί Ληξουρίου, ανακαινίζεται…
Μια είδηση για τα ψιλά των εφημερίδων...
Όχι όμως για το πως ατενίζει και ερμηνεύει τα πράγματα η θεατρική νομοτέλεια (ή η νομοτέλεια της ζωής) όπου μια μικρή παρατήρηση του θεατρικού συγγραφέα, ένας υπαινιγμός στο περιθώριο, μια νύξη στα λόγια του ρόλου σαν μικρό χελιδόνι, ένα συννεφάκι μιας κουβέντας ή η διαπίστωση μιας ακτίδας φωτός στον καθρέφτη ενός ηττημένου ρόλου, όλα αυτά προετοιμάζουν κάτι, γίνονται προάγγελοι μιας πραγματικής αλλαγής, στις ζωές των ανθρώπων.
Στάθηκα και κοίταζα το καλυμμένο με πανιά άγαλμα.
(Πάντα ο Βαλλιάνος μου θύμιζε τον μπάρμπα μου, τον Παναγή Τζωρτζάτο! - άντρα της θείας μου της Κάτε, αδελφής της Μάνας μου - από τα Δειλινάτα.)
Διαπίστωνα το γεγονός πως το άγαλμα ανακαινίζεται.
Η απορία μου είχε να κάνει με το ότι τυχαίνει να γνωρίζω μέσες άκρες σημερινά προβλήματα της Εθνικής Βιβλιοθήκης. Τα μισά να είναι αλήθεια, δεν θα περίμενε κανείς τον ανακαινισμό ενός αγάλματος…
Και δεν λέω και τίποτε πρωτότυπο δηλαδή...
Διότι όχι μόνον ο λαός αλλά και οι κυρίως υπεύθυνοι, όταν συνέρχονται γνωρίζουν, πως "το Βασίλειο δεν είναι πια παρά ένα σαπισμένο κρεμμύδι".
Κι όμως, μέσα σ’αυτό το σάπιο κρεμμύδι, ο Βαλλιάνος καί ο Μπονάνος, ανακαινίζονται!
Τους ένοιωθα μεσ’ από τα πετάσματα να ανθυπομειδιούν, να δηλώνουν ότι - έστω και σαν άγαλμα πιά - δεν εμποδίζονται να πραγματοποιήσουν το ξεχωριστό. Σαν Έλληνες εξ’ άλλου Κεφαλλήνες!
Εν μέσω δηλαδή οικονομικού ορυμαγδού αυτοί να ανακαινίζονται.
Ίσως συμβαίνει και σε άλλα αγάλματα της Πρωτεύουσας αυτό, όμως δεν έχω δει κανένα.
Πάλι η Κεφαλονιά ενέχεται, πρωτοστατεί, στο ρηξικέλευθο! Γιατί δηλαδή δεν έτυχε - σ’ αυτές τις δύσκολες εποχές - να ανακαινίζουν το άγαλμα του Ηπειρώτη Εθνικού Ευεργέτη Αβέρωφ αλλά του Κεφαλονίτη Βαλλιάνου;
Με την αφορμή αυτή λοιπόν, να ευχηθούμε, καθώς στο κέντρο της Αθήνας, στην αδαμάντινη αρχιτεκτονική - πνευματική τριμερή σύνθεση: Εθνική Βιβλιοθήκη, Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο, Ακαδημία Αθηνών - στα πρόσωπα των τέκνων της, Βαλλιάνου και του δημιουργού του αγάλματός του, Μπονάνου - συμβολικά ανακαινίζεται η Κεφαλονιά, το ίδιο να συμβεί στην ίδια την Κεφαλονιά και σ’ όλη την Πατρίδα.
Αναφερόμαστε σε πραγματική ανακαίνιση και όχι στη γνωστή ”ευημερία” δηλώσεων και προγραμμάτων. Γιατί μπορεί μεν "το Βασίλειο να είναι πια ένα σαπισμένο κρεμμύδι" όμως οι άνθρωποι δεν είναι κρεμμύδια, είναι άνθρωποι.
Και μπορούν αυτό που έκαναν εχθές να μην το κάνουν αύριο...
Πολλές φορές χρησιμοποιώ το παράδειγμα του διαμαντιού και του κάρβουνου.
Αποτελούνται και τα δυό από τα ίδια ακριβώς μόρια, τα οποία αν κρυσταλλωθούν έτσι,
θα γίνουν αδάμαντες, αν κρυσταλλωθούν αλλοιώς, θα γίνουν άνθρακες. Οι άνθρωποι, έχουν την ομορφιά τους, την δύναμή τους, την καλωσύνη τους. Έχουν βέβαια και την ασχήμια τους, την αδυναμία τους και την κακία τους, αλλά ποιός "κακός" θα έπινε ποτέ βρώμικο νερό ή θα έριχνε πριν φάει πάνω στο φαί του χώμα;
Όλοι το καλό, όλοι το καθαρό θέλουν, κι ας λένε, κι ας κάνουν…!
Ο Σάρτρ λέει "Η κόλασή μας είναι οι άλλοι".
Εμείς λέμε ατενίζοντας το πρόσωπο του άλλου, "Καλώς ήλθες"!
Τα σωστά λόγια του ανθρώπινου ρόλου τα έχουμε, μένει να ερμηνεύσουμε και τον ρόλο πραγματικά. Στο χέρι των ανθρώπων είναι να λειτουργήσουν με μεγαλοψυχία και ομορφιά - δεν λέω με αφέλεια! - λέω με μεγαλωσύνη, ακόμα και στην μεταξύ τους έριδα. Όχι μικρότητες και μιζέρια, αλλά "ψυχή βαθειά" ακόμα καί στην αναγκαία πολλές φορές μεταξύ τους σύγκρουση. Αυτό θα μείνει. Αυτό νικάει και τον αντίπαλό σου, που φθάνει να σε παραδέχεται ακόμα και ο ίδιος μέσα του.
Με αφορμή τον δικό μας Παναγή Βαλλιάνο, σκέπτομαι τους Έλληνες Εθνικούς Ευεργέτες. Οι άνθρωποι αυτοί, λες και είχαν έμβλημά τους το ρητό "Δίνουμε για να έχουμε"!!!
Αντιπαραβάλλω το μεγαλείο εκείνων, με την σημερινή πραγματική κατάσταση, εκείνων που αρπάζουν και αρπάζουν και μετά ξαναρπάζουν για να ξαναρπάξουν.
- Λες κι έχουν κάμει "συμβόλαιο" με τον Θεό να πατήσουν τα 320!
Στην ευτυχή περίπτωση που δεν φθάσουν στο τέλος πάμπτωχοι να ζητιανεύουν! (δεν είναι λίγες οι φορές που το έχουμε δει κι αυτό) πριν καν προλάβουν να "αποσυρθούν" οι άνθρωποι αυτοί, θα έχουν ήδη ξεχαστεί, ενώ οι ίδιοι θα διαπιστώνουν από την νέα τους κατάσταση, ότι οι πρώτοι που θα τους ελεεινολογούν, είναι οι "έμπιστοί" τους.
Δεν έχει τέτοια θέματα ο Παναγής Βαλλιάνος...
Θα ευχόμουν για όλους μας, με υπόδειγμα το παράδειγμα της Κεφαλονίτικης μεγαθυμίας του, να αλλάξουμε. Δεν πάει άλλο. Το μικρό. Το λίγο. Το τίποτα. (Γίνονται και καλά πράγματα, μιλάμε όμως για την κόπρο του Αυγείου εν συνόλω.)
Ευλογία και Μύρο το αεράκι της ψυχής του Παναγή Βαλλιάνου. Θα ζήσει για πάντα να λέει το ωραίο παραμύθι και να δείχνει την ομορφιά της ζωής, εκεί, στην κεντρική πλατεία της Κεφαλονιάς, και καταμεσής της Αθήνας. Ένας ωραίος Κεφαλονίτης, ένας ωραίος άνθρωπος. Δυνατός δίνοντας, και όχι στερώντας.
Γεώργιος Κακής Κωνσταντινάτος
20 Ιουλίου 2014
Υστερόγραφο:
Να αποδώσουμε ως Κεφαλλήνες, ευχαριστία, στον νέο διευθυντή της Εθνικής Βιβλιοθήκης κύριο Φίλιππο Τσιμπόγλου, ο οποίος έχοντας επωμισθεί την λύση των μεγάλων οικονομικών και λειτουργικών προβλημάτων της, συνέλαβε εκ παραλλήλου την εμβληματική - συμβολική και πραγματική διάσταση της ανακαινίσεως του αγάλματος του Ευεργέτη τής Εθνικής Βιβλιοθήκης, Παναγή Βαλλιάνου, (που στέκεται εμπρός της σαν θυρεός της!) και εξασφάλισε σε εποχή δύσκολη το απαραίτητο κονδύλιο για την πραγματοποίησή της.
Βλέπετε η Τέχνη κάνει όλη την διαφορά, τα σύμβολά της μένουν, χαραγμένα κυρίως στις ψυχές των ανθρώπων, δεν είναι διακοσμητική όπως νομίζουν μερικοί. Που στην πραγματικότητα η υστεροφημία τους συνδέεται ακριβώς με το κατά πόσον άφησαν πίσω τους πραγματικό πολιτισμικό έργο, πράγμα που έδωσε στους ίδιους αναγνώριση, και στον λαό επίπεδο. (Το παν είναι να ξέρεις τον σωστό δρόμο για να γίνεις Άγαλμα!)
Ένας πολύ μακρυνός (απ’ όλες τις απόψεις!) προκάτοχός τους, ο Περικλής, θα τους βεβαίωνε γι’ αυτό. Καθώς δεν βολεύτηκε στην "περατζάδα" τού παλιού Προπαρθενώνα αλλά άφησε να ανατείλλει μέσα του η αίγλη και το όραμα τής πραγματικής Ακρόπολης του γλύπτη Φειδία!