 | |
|
Ζωγράφοι:
Μετά τον Λευκάδιον Βεντούραν, σύγχρονος αξιόλογος Ζωγράφος Λευκάδιος υπήρξεν ο Σπυρίδων Γαζής. Γέμουσιν οι διάφοροι Ναοί εκ των διαφόρων αυτού έργων. Ο Γαζής ηκολούθησε τον Ιταλικόν ρηθμόν, εν τη εμπνεύσει, τη στάσει και των χρωματισμόν των έργων του. Πάντως η τέχνη του είναι απαράμιλλος, διότι εις κάθε έργον του, συνεδίασε, όχι μόνον την φύσιν και την έκφρασιν, αλλά και την γοητεύουσαν τον οφθαλμόν χάριν.
Ο Γαζής ως ζωγράφος, αφήκεν εποχήν αξιομνήνευτον, άλλά και ως άνθρωπος, κατέλειπε περίοδον αλησμόνητον.
Αι παρελάσεις των Απόκρεω, αι απεικονίζουσαι: Τους αρχαίους θεούς, την έξοδον των Ισραηλιτών εκ γης Αιγύπτου, η συμβόλησις των αρχαίων Προφητών, η διέλευσις του ανθρώπου εν τω κόσμω, η τραγική εμπειρία της σφαγής της Χίου και άλλαι εικόνες και παραστάσεις, ας εσκηνοθέτει, ήσαν έργα του έξοχα και λίαν παραστατικά της εποχής καθ’ ην εγένοντο ταύτα.
Ήτο κατά του πλούτου, διότι αν ήθελε, ηδύνατο να αποκτήσει εκατομμύρια. Αλλ’ η καλλιτεχνική του ψυχή απέστεργε τον πλουτισμόν και απέθανε πένης, όπως πάντες οι μεγάλοι ιδεολόγοι και καλλιτέχναι πραγματικοί.
Επίσης νεώτερος Ζωγράφος σπουδάσας εν Ενετία ο Σπυρίδων Σταμπόγλης. Εκ δε της οικογένειας αυτής ήτο ο αριστούχος δοκηγόρος Δημήτριος Σταμπόγλης, σπουδάσας εν Πίζη, αλλ’ απέθανε νέος. Επίσης και ο Δ. Σταμπόγλης εμπνευσμένος ποιητής και λόγιος.
Εις την ζωγραφικήν εξησκήθη και ο Βασίλειος Σίδερης, όστις δεν κατώρθωσε να προσεγγίση τον καλλιτέχνην διαδάσκαλόν του. Σκηνοθέτης και σχεδιαστής άριστος ήτο και ο Σ. Γλένης.
Καλλιτέχνης Ξυλογλύπτης υπήρξε και ο Λευκάδιος Ευστάθιος Προσαλέντης. Δις εβραβεύθησαν τα έργα του, εν τη εκθέσει των Παρισίων, και τα σωζόμενα σήμερα τοπιαύτα μαρτυρούσι την καλλιτεχνικήν του αξίαν. Βραδύτερον τοιούτος εξυλίχθη ο Ιωάννης Βρεττός, όστις πλείστα έργα εξετέλεσε καλλιτεχνικά και αξιόλογα.
Καλλιτέχνης εις το βιολίον υπήρξεν, ο ιδιόρρυθμος Γαζής και ο εκ πείρας Γεώργιος Ρόλος. Οσάκις δε αμφότεροι έπαιζον κατ’ ιδίαν προϋκάλουν την συγκίνησιν, δια το πράγματι ωραίον και αισθηματικόν του τόνου. Επίσης βιολίον έπαιζε και ο θρυλλικός Νικολίνι, διότι τούτο ήτο, το αγαπημένο του όργανο. Εις την σύνθεσίν του η «Πρωΐα» διαφαίνετο όλη η χάρις και η γλυκύτης των αισθηματικών χορδών της ψυχής του.
Η λιθογλυπτική τέχνη εν Λευκάδι δεν ήκμασεν. Λιθοξόοι τινές εξετέλουν το έργον τούτο άνευ αξιολόγου σημασίας.
Ξυλουργοί της εποχής ήσαν, ο Πάνος Κατωπόδης ή Πανοθώμος, ο Γεώργιος Μαλακάσης ή Τσόλης, ο πατήρ Μπότσης, ο Πάνος Καλυβιώτης, ο Ξενοφών Κορωνόπουλος, ο Καραντινός, ο Γεώργιος Νταλιάνης.
Ναυπηγοί οι Αδελφοί Κοκκίνη, Αδελ. Καββαδά, οι Βουτσινά, ο Σούνδιας κτλ. Εκ της οικογένειας Βουτσινά εξελίχθη ο Πάνος Βουτσινάς εις ακμάζοντα επιχειρηματία εν Αθήναις.
Αρχιτέκτονες. Οι Αδελφοί Καρυοφύλλη, παραστατικώτατοι δια τε το ανάστημα και την γενειάδα, ην έτρεφον αμφότεροι.
Δικαστικοί Κλητήρες ο Καλλίας, ο Μακρυγιώργος, ο Γρ. Ροντογιάννης, οι Ρεκατσίνα, οι ιδιόρρυθμοι αδελφοί Αντύππα, ο Χρήστος Σταύρος, ο Ν. Φίλιππας, ο Χριστοδουλόπουλος, ο Περδικάρης, ο Γ. Καρύδης και Πανταζής.
Ελαιοχρωματισταί ο Καράφλας, ο ιδιόρρυθμος τύπος Στέφανος Ματαράγκας, ο Σούρας και Μαρινάκης.
Ταμβακοποιοί ο Δημήτριος Γατής, όστις κατεσκεύαζε τον μαύρον ταμβάκον (Κόκκινο) εκομίζετο εις δερμάτινα σακκίδια εκ Τεργέστης, πολύ δριμύ. Τον Γατήν τούτον ημέραν τινά προσέλαβεν ο Ζωγράφος Γαζής σ΄ένα μονόξυλο να ψαρεύσουν: Δια να γελάση δε ο Γαζής ένευσεν εις τον μονοξυλιάρην, εταλάντευσε το μονόξυλον και ο Γαζής ευρέθη εις την λίμνην. Όταν δε τον εηήγαγον βεβρεγμένον από κεφαλής μέχρι ποδών ο Γαζής τον ηρώτησε: «Βράχηκες Δημητράκι μου»;
Πηγή:
Παναγιώτης Θ. Κουνιάκης: «Η νήσος Λευκάς από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι των καθ’ ημάς: Ήθη-Έθιμα-Εξέλιξις και Δράσις των πολιτικών αυτής ανδρών», 1928 – (Πανεπιστήμιο Κρήτης – Ανέμη – Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Νεοελληνικών Σπουδών)
Παναγιώτης Θ. Κουνιάκης: «Η νήσος Λευκάς από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι των καθ’ ημάς: Ήθη-Έθιμα-Εξέλιξις και Δράσις των πολιτικών αυτής ανδρών», 1928 – (Πανεπιστήμιο Κρήτης – Ανέμη – Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Νεοελληνικών Σπουδών)
